Stevig Ontbijt | Imperial Leftover Stout

Ik had wel erg veel restjes over, wat ga ik er mee doen? Ik maak een imperial stout! Ik maak een batch van 10 liter, en split deze in twee: 5 liter op fles, en 5 liter barrel agen!

Ik ga niet rücksichtslos mout in de pan gooien, maar een zo veel mogelijk gebalanceerd recept ontwikkelen zodat er ook daadwerkelijk iets lekkers uit komt 😉 De rookmout die ik bijvoorbeeld heb liggen is aardig over datum, dus de rooksmaak is er nog wel, maar het meeste is al vervlogen.

Het doel van dit brouwsel is uiteraard een leuke lange brouwdag, maar ook om meer ervaring op te doen met Imperial Stouts!

Cijfers

Hoeveelheid: 10 liter
Maischtemperatuur: 60 min op 65 graden
Kooktijd: 300 min (ja, dat is geen typefout!)
Mash Efficiency: 72,64%
Original Gravity: 1.101
Final Gravity: 1.023
Alcoholpercentage: 10,2%
Bitterheid: 65 IBU
Kleur: 100-ish EBC

Recept

Mout

• 2800 gram Maris Otter | 56,4%
• 400 gram Munich Light | 8,1%
• 300 gram havervlokken | 6,1%
• 200 gram Amber | 4%
• 200 gram gerstevlokken | 4%
• 195 gram Brown malt | 3,9%
• 175 gram crystal malt | 3,5%
• 141 gram rookmout | 2,8%
• 101 gram roggemout | 2,%
• 100 gram rijsthulzen | 2% (voor de zekerheid, dat het spoelen goed gaat)
• 100 gram geroosterde gerst | 2%
• 100 gram suiker | 2% (laatste 5 minuten)
• 100 gram mroost 900 MD | 2%
• 50 gram Blackswaen black | 1%

Hop

• 40 gram Centennial @ 10%-ish | 60 minuten

Gist

• 20 gram US-05

Waterbehandeling

Gewoon, kraanwater, niet te veel gedoe. Wel iets de chloride opgehoogd. Mijn Ph is vrij hoog, maar ik had begrepen dat je dit juist wil om een zacht en smooth mondgevoel mogelijk te maken.

• 1 ml melkzuur tot een pH van 5,59

M’n waterprofiel zag er uiteindelijk zo uit:

Brouwen

Er vallen meteen 2 dingen op: die bizarre moutstort en de debiele kooktijd. Ik had hiervoor de hele dag ingepland, dus ik had de tijd! Alles met een niet rond gewicht waren restjes, dus de rookmout, brown, roggemout, en nog een beetje mroost 900. Ik heb getracht het bier in lagen op te bouwen:

• Maris otter als basismout, met ondersteuning van Munich light voor de body.
• Havervlokken en gerstevlokken voor nog meer body, want ik mik op een breakfast / oatmeal stout
• Amber en crystal voor de caramel, dit was een beetje gokken.
• brown, smoked en rogge waren de restjes, dit zijn praktisch gezien basismouten.
• 3 geroosterde mouten, met een totaal van 5% voor de kleur en complexiteit.
• rijsthulzen, voor de zekerheid.

De caramel mouten heb ik gegokt, ik denk namelijk als ik er meer in doe dat het snel gaat overheersen. Zelfde voor de geroosterde mouten, 5% is misschien aan de lage kant, maar ervaring leert mij dat je kans heb op heftige drop smaken en een samentrekkend gevoel in de mond.

De brouwdag ging op zich prima, 1 keer een verstopte maisch gehad, maar was redelijk snel op te lossen. Ik heb dus totaal 5 uur gekookt, dit ook omdat ik pak ‘m beet 10 liter spoelwater heb gebruikt om zo veel mogelijk suikers er uit te halen. De laatste afloop was nog steeds 1.032, dus ik heb geen tannines mee gespoeld. (Het advies is om te stoppen met spoelen als je afloop 1.010 is!).

Veel mouten in deze stort waren over datum, ik vermoed dus dat daarom ook de opbrengst flink achteruit is gegaan, en daarom heb ik zo lang moeten koken? Mijn pH was ook vrij hoog, misschien heeft dit er toch mee te maken.

Ik was ook bevreesd dat het bier niet donker genoeg was, dus heb wat zwartmout geweekt in wat wort, en dat door een zeefje erbij gedaan tijdens de kook. Was misschien niet nodig geweest.

Vergisten

Belangrijk bij een Imperial Stout is dat je koel begint, dus ik heb de gist gepitched op 16 graden in een vat met een capaciteit 20 liter, zodat ik genoeg kopruimte heb! Na 6 dagen verhoogd naar 18 graden, 7 dagen later naar 21. Totaal 3 weken laten staan. Wat me opviel is dat mijn FG 3 punten lager uitviel dan wat de Brewfather brouwsoftware berekend heeft, bijzonder! Waarschijnlijk komt dit door de toegevoegde suiker, dit maakt je bier ook droger.

Na 3 weken even ge-cold-crashed, en toen 5 liter in het eikenhouten vaatje geheveld, blijft bijzonder!

En het bier is ook lekker duister!

Smaak

Ik laat het bier ongeveer 3 maanden in het eikenhouten vat rijpen, de gewone variant zit al een maand op fles.

Ik heb koolzuur! Ruikt een beetje naar pure chocolade, geroosterd. Vol en smooth, fijn koolzuur, heel klein zuurtje, melkchocolade, complex, piepklein beetje hopjesvla in de afdronk, gaaf! Heel blij mee!

De gewone variant, recensies van Untappd:

“Donker bier! Chocolade, haver-ish. Droogte door rogge en rookje komt ook op zijn plek. Lekker stevig.”

“Lekker dik, fijne bruis, koffie, zeer mooie branding, chocolade, melk, dik in de mout, plakkerig.”

De barrel aged variant:

Geen koolzuur. Jammer. Echt heel zwart. Doordrenkte geur van eiken en whisky, whoa.
Whiskey, zoete illusie, drank, alcohol, eiken, wel heel smooth, subtiele toets van gebrande mouten, chocolade, whoa!
Te lang op vat geweest? Wel lekker! Heel heftig bier!

Tips

Het is dus niet zo’n goed idee om een hoog pH te hebben, dus ik zou de volgender keer gewoon tussen de 5,2 en de 5,6 blijven, ik mik dan op 5.4. Dit omdat de diastatische kracht van de mouten al flink achteruit is gegaan, en met een pH van 5.6 wordt het nog moeilijker om een complete conversie te krijgen.

Chloride ophogen naar 150, om meer de nadruk te leggen op de “smoothness”.

Extra zwartmout weken om het bier donkerder te maken is een grappige shortcut, maar denk niet dat het nodig was.

Het “lage” FG van 1.023 heeft er misschien ook mee te maken dat de barrel aged variant zo uitgesproken is, hiermee de volgende keer rekening mee houden hoe lang je het bier op vat wil hebben.

Ik merk dat de gewone variant al erg lekker is, wellicht kan er meer karamelmout in, al vind ik ‘m zoet genoeg.